De Franse privacywaakhond CNIL heeft zowel Google als Amazon een miljoenenboete opgelegd, omdat de bedrijven cookies plaatsen zonder daarvoor toestemming te hebben gekregen van de websitebezoeker én zonder hierover voldoende te informeren. Wat ging er precies mis?
Cookies
De boetes gaan beide over het plaatsen van cookies. Dat zijn informatiebestandjes die bij het bezoeken van een website automatisch kunnen worden opgeslagen op of uitgelezen van het apparaat (zoals PC, tablet of smartphone) van de bezoeker. Dat gebeurt via de webbrowser op het apparaat. Sommige cookies zijn nodig om een website werkend te houden, de zogenaamde functionele cookies. Andere worden gebruikt om bezoekers online te volgen. Aan het plaatsen van niet-functionele cookies, marketing en analytische cookies zijn regels verbonden. Je dient namelijk je websitebezoeker om toestemming te vragen voor het plaatsen van deze volgcookies. Zonder deze toestemming is het verboden ze te plaatsen. Bij het vragen van toestemming moet de websitebezoeker goed weten wat voor cookies er geplaatst worden en waarvoor dit gebeurt: de zogenaamde informatieplicht.
Flinke boete
Bij Google en Amazon ging dit mis. Op de websites worden namelijk niet-functionele cookies geplaatst zónder toestemming. Ook wordt door beide bedrijven niet aan de informatieplicht voldaan. CNIL heeft in totaal twee boetebesluiten uitgevaardigd. Google moet het diepst in de buidel tasten: het bedrijf krijgt in totaal een boete van 100 miljoen euro. 60 miljoen euro voor Google LLC en 40 miljoen euro voor Google Ierland. Amazon Europe Core moet een boete van 35 miljoen euro betalen.
Opvallend is dat beide onderzoeken door CNIL zelf zijn gestart, zonder dat er wordt gesproken over binnengekomen klachten. In het geval van Google merkte CNIL op 16 maart 2020 tijdens een zelf uitgevoerd online onderzoek op Google.fr (de Franse website van de zoekmachine) dat er automatisch cookies op de computer van de bezoeker van deze site werden geplaatst zonder dat hiervoor een handeling van de bezoeker nodig was. Een groot deel van de cookies die waren geplaatst, waren niet-functionele cookies bedoeld voor marketingdoeleinden. Daar kwam bij dat wanneer een websitebezoeker wel de marketingcookies weigerde, een van de marketingcookies alsnog actief bleef op de computers.
De situatie bij Amazon komt voor een groot deel overeen. De Franse gegevensbeschermingsautoriteit voerde tussen 12 december 2019 en 19 mei 2020 diverse onderzoeken uit op de website Amazon.fr. CNIL zag ook hier dat automatisch cookies op de computer van een bezoeker werden geplaatst zonder toestemming. Ook hier ging het onder meer om marketingcookies. Volgens de CNIL was de informatie die Amazon gaf te algemeen verwoord en kan een websitebezoeker hieruit niet voldoende opmaken dat de cookies voor advertentiedoeleinden werden geplaatst.
Dwangsom
CNIL vindt het van groot belang dat de bedrijven hun werkwijze zo snel mogelijk aanpassen. Daarom krijgen ze naast de opgelegde boetes ook een dwangsom opgelegd van maar liefst 100.000 euro per dag welke na drie maanden kan worden vereffend. Oftewel: er moet snel gehandeld worden. Volgens CNIL is deze uitvoeringstermijn redelijk gezien de technische middelen en het aanpassingsvermogen waarover de bedrijven beschikken.
Enorm marktaandeel
Dat juist deze websites de boete ontvangen, komt waarschijnlijk door de enorme impact die ze hebben op de Franse markt. Zo heeft de mededingingsautoriteit opgemerkt dat Google de online zoekmarkt domineert met een marktaandeel van meer dan 90%. Google behaalt het grootste deel van zijn winst in de advertentiemarkt, waarin cookies een onmiskenbare rol spelen. Het is dan ook niet gek dat zulke grote spelers als een van de eersten dergelijke boetes opgelegd krijgen. Met zo’n grote machtspositie komt immers ook een grote verantwoordelijkheid.
Reactie Google en Amazon
Google en Amazon hebben laten weten het niet eens te zijn met de beslissing van de CNIL en juist voortdurend verbeteringen aan te brengen op hun websites om aan de wet te voldoen. De verwachting is dan ook dat beide partijen in beroep gaan tegen de beslissing. Hoe dat afloopt is natuurlijk afwachten.
Hulp nodig?
Het belang van het op orde hebben van je website op het gebied van cookies is met deze uitspraken nogmaals gebleken. Ben je benieuwd of jouw website aan alle wettelijke cookie vereisten voldoet? Neem dan contact met ons op, we kijken graag mee!
