Er breekt binnenkort een spannende tijd aan voor online-platformen die user generated content aanbieden. Op dit moment zijn online-platformen niet aansprakelijk voor het schenden van auteursrechten door haar gebruikers, maar dit gaat veranderen. In 2019 is namelijk de Richtlijn inzake auteursrechten in de digitale eengemaakte markt (de DSM-richtlijn) aangenomen. De DSM-richtlijn, die dit jaar door de lidstaten geïmplementeerd moet worden, wijzigt het auteursrecht zodat online-platformen wel aansprakelijk zijn voor auteursrecht inbreuken door gebruikers. Een online-platform kan deze aansprakelijkheid voorkomen door licenties af te sluiten met rechthebbenden of het platform zal alles in het werk hebben moeten gesteld om de inbreuk te voorkomen.
Nederland is niet met alles de snelste van Europa, maar met het implementeren van deze richtlijn wel. De implementatiewet zal grotendeels op 7 juni 2021 in werking treden. Er is echter nog veel onduidelijk over de regels en ook de richtsnoeren vanuit Europa zijn nog niet verschenen. Om als online-platform goed voorbereid te zijn is het handig om vast na te denken over de volgende drie aandachtspunten.
1) Valt mijn online-platform onder de nieuwe regels?
Een online-platform valt onder de nieuwe regels als het belangrijkste doel of een van de belangrijkste doelen van de dienst het beschikbaar maken van content die door gebruikers is gemaakt, betreft. Denk bijvoorbeeld aan sociale media, maar ook een forum over vissen waar gebruikers foto’s van hun laatste vangst kunnen delen. Online-encyclopedieën, onderwijs- of wetenschappelijke gegevensbanken vallen echter niet onder de regels, mits zij opereren zonder winstoogmerk. Platformen voor het ontwikkelen en delen van opensourcesoftware, aanbieders van communicatiediensten, onlinemarktplaatsen en clouddiensten waarmee gebruikers informatie kunnen uploaden voor eigen gebruik vallen ook niet onder de nieuwe regels. Voor online-platformen die minder dan 3 jaar bestaan, een jaaromzet van minder dan € 10 miljoen en minder dan 5 miljoen unieke bezoekers per maand hebben, gelden soepelere regels.
2) Licenties afsluiten, hoe en met wie?
Om aansprakelijkheid te voorkomen kan je als online-platform licenties gaan afsluiten met rechthebbenden. Het probleem met licenties is dat het onmogelijk is om met alle rechthebbenden individueel een licentie af te sluiten. Een auteursrecht ontstaat immers vormvrij, dus vrijwel iedereen heeft wel een auteursrecht. Dat zou toch wat zijn als je iedere dag tientallen online-platformen voor de deur hebt staan die een licentie met je willen afsluiten. Gelukkig voorziet de wet in het optuigen van collectieve beheersorganisaties. Hoe dit precies ingericht gaat worden, is nog even afwachten, maar het gaat zeker niet goedkoop worden.
3) Alles in het werk stellen?
Maar wat nu als een partij geen licentie wil afsluiten? Dan moet een online-platform alles doen wat het kan doen om de inbreuk makende content te weren van het platform. Bij velen bestaat de vrees dat deze inspanningsverplichting het invoeren van strenge ‘uploadfilters’ tot gevolg heeft. Het is immers voor veel platformen niet mogelijk om elke upload van tevoren te controleren. Hoe dit precies in zijn werk gaat is nog niet duidelijk. De hoop is dat de Europese Unie hier richtsnoeren over gaat publiceren. In afwachting daarvan loont het om vast uit te zoeken hoe een dergelijk filter eventueel geïmplementeerd kan worden in de bedrijfsvoering en vergeet daarbij niet rekening te houden met de AVG bij het gebruik van een uploadfilter van een externe partij.
Hulp nodig bij het opstellen en afsluiten van licentieovereenkomsten of het invoeren van een uploadfilter in lijn met de AVG? Neem dan contact met ons op.
